Yazı

Beyaz Baston Tarihçesi ve İcadı

Baston yüzyıllar boyunca körler tarafından kullanılmış olan bir araçtır. Ancak bugünkü bildiğimiz ilk baston kaza sonucu gözlerini kaybetmiş olan James Biggs adlı bir fotoğrafçı tarafından 1921 yılında Amerika Birleşik Devletlerinde geliştirilmiştir. James Bidds motorlu taşıtlardan kendini korumak için sürücülerin görebilmesi için bastonunu beyaza boyamaya karar verdi. Ancak 1931 yılına kadar beyaz baston topluma mal olan yaygın bir uygulama değildi. Şubat 1931′ de Fransa’ da Guilly D’ herbemont adlı bir kişi ilk defa körlerin katıldığı ulusal beyaz baston hareketi olarak bir mBBC Radyosu beyaz bastonun uluslararası düzeyde körleri temsil eden bir sembol olarak kabul edilmesini önerdi. Bir kısım Lions kulüp üyeleri 1930 yılında siyah bastonun sürücüler tarafından görülemediği için beyaz renge boyanmasına karar verdiler ve 1931 yılında Uluslararası Lions kulübü ABD’ de körler arasında beyaz baston kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla ulusal bir program başlattı. Körlerin bastonla güven içinde seyahat hakkını öngören ilk yasal düzenleme ABD’ de 1930 yılında gerçekleştirildi.

Beyaz baston görme özürlü için bir bağımsızlık ve güvenlik sembolüdür. Her koşulda ona rehberlik eden bir arkadaş gibidir.Baston kullanmadan gezen görme özürlülerin düşme, çarpma, yaralanma, sakatlanma gibi kazalarla karşılaşma ihtimali, baston kullananlara göre çok daha yüksektir. Baston kullanmaya küçük yaşlarda başlamanın onu benimseme yönünden çok büyük bir önemi vardır. Kendi başına gezme becerisi kazanan görme özürlülerde motor beceriler daha çabuk gelişir. Vücut organları daha sağlıklı olur. Kendine güven duygusu oluşur. Sosyal etkinliklere daha fazla katılır. Bağımsız hareket yeteneği olan görme özürlü her yere sürekli taksiyle gitmek zorunda kalmaz. Bu da onun parasal masraflarının bir miktar da olsa, azalmasını sağlar. Görme özürlü bir kişinin kendi kendine gezip dolaşabilmesi için bastonunun kendisine uygun olması gerekmektedir.

Bastonun olması gereken boyuttan kısa olması ondan beklenen yararın sağlanmamasına yol açar.

Gençlik veya yetişkinlik döneminde, sonradan görme özürlü olanlar doğal olarak bir bunalım içine girerler. Bu bunalımların aşılmasında da baston kullanma becerisi kazanmanın çok büyük rolü vardır. Çünkü, baston onun tek başına evden dışarı çıkabilmesini, sosyal ortamlara katılabilmesini sağlar. Bir yere gitmek istediğinde sürekli başkasına bağımlı olmaktan kurtarır. Beyaz bastonların her 6 ayda bir değiştirilmesi gerekmektedir. Çünkü uygunsuz hava koşulları nedeniyle bastonlar belli bir zamandan sonra tahrip olur ve yenilenmesi gerekir. Günümüzde baston fiyatları oldukça pahalı olduğundan görme engelliler için baston temini büyük bir sorundur.

Skip to content